Мемлекет хиджабтан неге қорқады?

Аса қамқор ерекше мейрімді Алланың атымен бастаймын!

Біздің мемлекетіміздің Ата заңы бойынша мемлекет пен дін ажыратылған. Сол себепті де мемлекет діннің ісіне араласпайды, ал дін мемлекеттің ісіне араласпайды. Сөз жүзінде солай, бірақ, іс жүзінде бұл қағиданы ұстану үнемі мүмкін бола бермейді. Өйткені, шешімі мемлекеттің қолында тұрған, сол себепті де оның араласуын қажет ететін діннің істері де бар. Соның бірі қоғамымызда өзекті бола бастаған хиджаб мәселесі.

Дін үшін қашанда өз істерінде Алланың үкімдерін басшылыққа алу қажет. Бұл талап тиісінше орындалмаған жағдайда ол өзінің туралығынан айрылып, дін ретінде құнын жоя бастайды. Сол себепті де ол өзінің негіздеріне беріктік танытып, мәңгілік құндылықтарынан таймауға тиісті. Бірақ, әртүрлі мемлекеттердің қол астында болуына байланысты Ислам дінін ұстанушы мұсылмандар сол мемлекеттердің Ата заңын да ескеріп, белгілі бір шариғат талаптарынан бас тартуға мәжбүр болады.

Солай десек те мұндай келісімпаздықтың шегі діннің негізі болып табылатын парыз құлшылықтардан әрі кетпеуі тиіс. Мысалға, әрбір мұсылман өзіне қатаң міндеттелген бес уақыт намаз, бір айлық ораза, және қажылыққа бару тәрізді діни парыздарын өтеу мүмкіндіктері шектеле бастағанда, олар мемлекет заңдарының аясында өз наразылықтарын білдіруге тиісті.

Хиджаб кигендерді дұрыс түсініп жүрміз бе?

Аса қамқор ерекше мейрімді Алланың атымен бастаймын!

Елімізде құлшылық етушілердің қатары өскен сайын қоғамымыздағы Ислам дінінің салмағы да арта түсуде. Бұл өз кезегінде жаңа мәселелер тудырып, түрлі пікір қайшылықтарын туындатуда. Осындай мәселелердің өзекті бола бастаған біреуі мұсылман қыз-келіншектерге қатысты бой көрсетуде. Бұл орамал тартып, жабық киім (хиджаб) кию мәселесі.

Жалпы әурет жерлерін жабу өзін мұсылман санайтын әрбір әйелге қатысты үкім болып табылады. Өйткені, мұсылман дегеніміз Аллаға бой ұсынушы адам. Ал, бойұсынудың басты шарты парыз амалдарды атқару болса, әйел адам үшін басты парыздардың бірі беті мен қол-аяқтарының басынан басқа жерлерінің бәрін жабатын жабық киім кию болып табылады.

Солай десек те  жетпіс жылдық кеңестік тәрбиеден өтіп Ислам негіздері түгел ұлттық дәстүрлерінен де қол үзе бастаған халқымыздың арасында мұсылман әйелдерге ашық-шашық киініп жүре беруге болады деген түсінік берік орнығып қалған. Сол себепті де діннің талабына сай жабық киініп жүрген әйелдер басқалар түгел, өздерін мұсылман санайтын адамдар тарапынан да түсіністік таппауда.

Расында күнәкарлар, иман келтіргендерге күлетін еді. Олар жандарынан өткенде, ымдасатын еді. Олар үйлеріне қайтып барған кезде, күңкілдесетін еді. Қашан олар Мұсылмандарды көрсе: «Сөз жоқ, адасқандар» дейтін еді. Құран Кәрім 83:29-32

Мазхаб және мемлекет

Аса қамқор ерекше мейрімді Алланың атымен бастаймын!

Мемлекет пен дін ажыратылғанмен мемлекет қашанда дінге деген мұқтаждықтан құтыла алмайды. Өйткені, мемлекет уақытша тәннің қажеттіліктерін басшылыққа алып, дүниелік істермен ғана шұғылданса, дін мәңгілік рухтың қажеттіліктерін басшылыққа алып, ақирет пен дүниенің істерін де бірдей назарда ұстайды. Сол себепті де діни құндылықтардан ажырап қалған мемлекет дұрыс бағыт-бағдардан жаңылып, рухани дағдарысқа ұшырап, тұйыққа тірелетін болады.

Діннің толыққанды, қуатты мемлекет құрудағы маңызын түсінбеуден қоғамымызда дінге қатысты дұрыс көзқарас қалыптаспауда. Соның ішінде Ислам дініне қатысты белгілі бір сақтық, тіпті белгілі бір шамада үрей де орын алып, соның салдарынан хақ дініміз ақпарат көздері мен басылым беттерінен тиісінше насихатталмауда.

Мұнан зардап шегіп, зиянда қалып жатқан ең әуелі өзіміздің төл мәзхабымыз болып табылады. Өйткені, келімсек мұсылман топтары ондай насихатқа мұқтаж емес. Олардың өз насихаттары мен таратылу жолдары бар. Олар мемлекетке алақан жайып, тәуелді болып отырған жоқ. Олар қаражатты шет елдерден алады, және ол қаражат өз қажеттіліктерінен артылып кетпесе кемімейді. Мұндай жағдайда мәзхаб тарапынан жүргізілетін діни насихат кенже қалып, мәзхабымыз еңсе тіктей алмай жатса, бұл ондай топтар үшін өте пайдалы болатыны сөзсіз.

Молданың айтқанын істе...

Аса қамқор ерекше мейрімді Алланың атымен бастаймын!

Қазақта «Молданың істегенін істеме, айтқанын істе» деген сөз бар. Бұл кейбіреулер ойлайтындай молдаларды мысқылдау және сол арқылы дінге көлеңке түсіру емес. Мұның төркінінде терең мән жатыр. Дін қызметіндегі молдалар қарапайым мұсылмандардан шариғи білімі мен қызметі бойынша жоғары тұрғанмен, жеке бастарының қасиеттері жағынан алғанда өзгелерден көп артықшылықтары бола бермеуі мүмкін. Себебі, олар да пенде, яғни оларға да кемшіліктер мен әлсіздіктер тән. Сол себепті де дінді молдалардың бойларынан емес, олардың тілдерінен көбірек іздеген жөн болады.

Қанша жерден түзу болса да, молдалардың істеген істеріне қарап дінді жан-жақты түсіну мүмкін емес. Дін ілімін тек олардан сұрау арқылы ғана игеруге болады. Осы дінді дұрыс түсіндіру, барлық мәселелерде де тек шариғат бойынша ғана үкім беру молдалардың басты міндеттері болып табылады. Жеке бастарының қасиеттері жағынан белгілі бір шамада ақсап жатса да, әрбір молда дін, шариғат мәселелеріне келгенде ештеңені де ойдан қоспай, білгенін ғана айтуға тырысады. Ал, олардың білімдері аздық етіп жатса, немесе олар екіжүзділік жасап дінді бұзып жүрсе, онда бұл басқа мәселе.

Егер әрбір мұсылман адам молданың, яғни имамның жеке басының қасиеттеріне шүйлігіп, оны сынап-мінеуден аулақ болса, және оның айтқандары бойынша дін ілімін игеріп, өзін дін талаптарына сай ұстауға мейлінше тырысса, онда екі тарап та өз міндеттерін мүмкіндіктерінше дұрыс атқарған болып табылар еді. Бірақ, өкінішке орай, кейбір мұсылмандар өздері дін ұстап қарық қылып жүрмесе де, имамдарды сынауға келгенде өте «ыждағаттылық» танытады. Тіпті, имамдар қаншалықты тырысып, түзу жүретін болса да, ондай міншілдер бәрібір олардан бір кемшілік тауып алып, тілге тиек етуден танбас еді.

Күнәнің зияны

Аса қамқор ерекше мейрімді Алланың атымен бастаймын!

Күнәға беріліп жүрген әрбір адам тек қана күна жасаушы ғана емес, сонымен қатар оны елге таратып, насихаттаушы болып та табылады. Небір ел жағасын ұстайтын сұмдықтар әуелі бір адамнан бастау алып, бірте-бірте елге індет болып таралып кетеді. Мұндай індетке бой алдырған әрбір адам «жалғыз мен ғана емес, өзгелер де солай істеп жүр ғой» деп өзін-өзі ақтай отырып бірте-бірте қысылуды қойып еркінси бастайды.

Мұндай жандар әдетте жұрттың бәрінің де осындай азғындық жағдайға жетіп, өзі тәрізді күнаһар болғанын тілеп жаман пиғылда жүреді. Және шамалары келгенінше өзгелерді де жолдан тайдырып, азғындатуға тырысып бағады. Соның нәтижесінде адамдар жаппай бұзылып, халық, тіпті, бір-бірімен жарыса азғындайтын болады.

Бір адамның діннен, адалдықтан тайып күнаға бас қоюы дегеніміз ел арасындағы адамшылықтың бір тірегі құлады деген сөз. Ол тірек құлады дегенше ол адам тозаққа құлады дей бер. Ал, ішінде имандылықтың, адамшылықтың тірегі азайған халық іштей іріп, азып-тозып, өсімі тоқтап, ұлт ретінде құрып бітуге бет бұрады.

Әйел - отбасының ұйытқысы

Аса қамқор ерекше мейрімді Алланың атымен бастаймын! 

Әрбір әйелдің бұл дүниедегі басты міндеттерінің бірі аналық міндетін тиісінше атқару. Ол оның қасиетті борышы. Түрлі сылтаулар айта отырып баладан бас тартып, өз баласын өлтіретін әйел мен Алладан қорқа отырып дүниеге сәби әкеліп, оған аналық мейрімін төгіп аялап өсіретін әйелдің айырмашылығы жер мен көктей.

Дүниеге сәби әкелуден қашқан әйел дүниеге өзімшіл такаппарлық әкеліп, соны аялап өсіреді. Өзі түгел жақын-жуықтарының да сорына айналатын осынау менмендігінің құлы болған әйелге өз кінасын іскерлік және саяси жетістіктерімен ақтауы қиын. Шындығына келгенде өзінің аналық парызына адал бола алмаған әйелдің қоғамды қарық қылуы екіталай.

Алла Тағаланың алдында адамның құны оның іскерлігімен, саяси белсенділігімен емес, оның адамшылығымен бағаланады. Сондықтан да саналы түрде адамшылықтан аттап кеткен жанның іскерлігінің де, саяси жетістіктерінің де Алла Тағаланың алдындағы құны көк тиын. Осы тұрғыдан алғанда әйел адамның қоғамға тигізетін басты пайдасы оның от-басының жылулығын сақтап, қайрымды балаларды тәрбиелеп өсіру. Себебі, өз анасынан мейрім көрмей қатігез болып өскен баланың қоғамды көктете қоюы неғайбіл.

Мазхабты қорғау тек мазхабты қорғау ма?

Аса қамқор ерекше мейрімді Алланың атымен бастаймын!

Сонау Ислам дінінің бастауында имам Әбу Ханифа, Имам Малик, имам Шафиғи, және имам Ахмад ибн Ханбал тәрізді сәлаф ғұламалар негіздерін қалаған, содан бері талай ғасырлар Исламның ақыл-ойы да, қаруы да болып дінді осы кезге аман жеткізген, көпті көрген төрт мазхабтың да тағдыры талқыға түсе бастаған күндер туды. Өздері жақын арада пайда болса да мазхабтарды сынауда шеберлік таныта білген, сол арқылы мазхабтардың беделдерін түсіріп, олардың жамағатын өз қатарларына көптеп тартып жатқан кейбір фитнашы топтардың өсу қарқыны алаңдатпай қоймайды.

Олардың әрекеттерінен шамалары жетсе мазхабтарды жойып, олардың орнын басу мақсаты анық байқалады. Бұл несімен қауіпті? Егер осы кезге дейін мұсылмандардың басым көпшілігі өзара тату төрт мазхабқа бірігіп, үмметтің тұтастығын сақтап келсе, мазхабтар жойылған жағдайда мұсылмандар жаппай ыдырап, бірін-бірі мойындамайтын, бір-біріне өте төзімсіз ұсақ топтар бірінен соң бірі пайда бола бастайды. Мұндай жағдайда діннің, мұсылман қауымының халі не болатынын ойлаудың өзі қорқынышты.

Өз діндес бауырларының кемшіліктерін теріп, өзара дауды қоздырумен ғана әуре болып жүрген мұндай даукес ұсақ топтардың мұсылмандарды біріктірушілік әлеуеттері өте аз. Сондықтан да ондай топтардың пайда болып, тарала бастауынан жақсылық күтудің қажеті жоқ. Таласып –тартысып белгілі бір шамаға дейін жамағат жинап алған соң ондай топтардың әлеуеті сарқылып, олар тоқырауға ұшырайтын болады. Соның нәтижесінде олар өзара дауға ұрынып, өз іштерінен бөлініп мұсылман қауымын жіктеген үстіне жіктей береді.

Дін, саясат, және ел тағдыры

Аса қамқор, ерекше мейрімді Алланың атымен бастаймын! 

Алла кімді тура жолға салуды қаласа, оның көңілін Ислам үшін кеңітеді. Құран Кәрім 6:125.

Аллаға сансыз мадақ! Осы аятта айтылғандай Алла Тағала халқымызды тура жолға салуды қалап, оның жүрегін Ислам үшін аша бастады. Соның нәтижесінде жылдан –жылға құлшылық етушілердің қатары өсіп, жер-жерлерде жаңа мешіттер ашылып, дініміз кеңінен қанат жайып келеді. Бірақ, осы жетістіктерімізбен қатар оған көлеңке түсіріп, көңілде бір мазасыздық тудырған қауіпті бір үрдіс те бой көтере бастады. Бұл намазхандар арасындағы бөлінушілік. Алла Тағала өзара бөлініп, үздіксіз ыдырау үстіндегі Кітап иелерін мысал ете отырып аяттар арқылы бөлінбеуді нұсқау етсе де, себеп тауып топ құрап алушылықтың зардабын мұсылмандар да тартумен келеді.

Міне, осындай жікшілдердің біздің өңірімізге тән емес қатқыл түрлері де еліміздегі діни бостандықты пайдаланып арамызға дендеп ене бастады. Халқымыздың жаңа атаулыны жатырқамай талғаусыз қабылдай беретін ашықтығы мен аңғалдығы осы бір қауіпті үрдіске кеңінен жол ашып беруде. Және, тәуелсіздік алған алғашқы жылдардағы дін мәселесінің көптеген қиындықтардың тасасында қалып қоюы, әрі жетпіс жыл дінсіздіктің тәрбиесінен өткен халқымыздың діни сауатсыздығы да осындай дін таратушылар үшін өте қолайлы жағдай тудырғанын да айта кеткен жөн.